• blank
  • blank
  • blank

Ιστορία του χωριού

ΤΕΡΨΙΘΕΑ

ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Από τυχαία ευρήματα φαίνεται πως η «Τ» έχει ρίζες στην αρχαιότητα. Στα νότια του χωριού ήταν το Αιγίτιο, όπου νικήθηκε ο Δημοσθένης από τους Αιτωλούς το 426 π. Χ. στη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου.

Από το 1100 μ. Χ. περίπου, συναντιέται με το σλαβικής προέλευσης όνομα Βετολίστα. Με αυτό το όνομα το ανακαλύψαμε να γράφεται και στα τουρκικά κατάστιχα, του 1455 μ. Χ. και 1575 μ. Χ. Πριν περίπου 300 χρόνια το χωριό βρισκόταν στη θέση «Παλαιοχώρι». Λόγω της ελονοσίας το χωριό μεταφέρθηκε στη σημερινή θέση, όπου δεν έχει αυξημένη υγρασία. Το 1927 μετονομάστηκε σε «Ρωμιά» και το 1928 τροποποιήθηκε σε «Τερψιθέα».

Το χωριό από παλιά ήταν κεφαλοχώρι και από το 1849 μέχρι το 1912 ( με διάλλειμα το 1882-1889 και το 1905-1912) ήταν εναλλάξ με την Άνω Χώρα πρωτεύουσα του Δήμου Αποδοτίας (το χειμώνα η Βετολίστα και το θέρος η Μεγάλη Λομποτινά).

Το 1821 συμμετείχε στον απελευθερωτικό αγώνα με πολλούς αγωνιστές. Είχε Δημ. Σχολείο από το 1845 μέχρι το 1981. Ελληνικό Σχολείο- Αστικό- Ημιγυμνάσιο λειτούργησαν στο διάστημα 1879-1940 και αποτέλεσαν φυτώριο πολλών σημαντικών προσωπικοτήτων του χωριού, της επαρχίας και της χώρας γενικότερα.

Το 1853-56 και το 1861-2 το χωριό έβγαλε βουλευτή το Δημ. Κοκοτάκη (1803-1891), πρώην δήμαρχο και γιό του α΄ δημάρχου Αποδοτίας Νικ. Κοκοτάκη (1778-1850).

Είναι το χωριό του Ιωάννη Βλάχου (†1840), αγωνιστή του ’21, επιστάτη στο Άνω Βενέτικο και πάππου του λογοτέχνη και θεμελιωτή της σύγχρονής μας Ιστορίας, Γιάννη Βλαχογιάννη (1867-1945).

Το 1906 η «Τ» έβγαλε χρυσό ολυμπιονίκη το 1906 στην Αθήνα στο «πιστόλιον ακριβείας με παράγγελμα (25 μ. )», τον υπολοχαγό και μετέπειτα στρατηγό. Κων. Δ. Σκαρλάτο (1871- 1961),

Από εδώ κατάγεται και ο διαπρεπής επιθεωρητής και συγγραφέας Δημ. Κοντογιάννης (1876-1951).

Την «Τ» και την Ναυπακτία υπηρέτησαν και τίμησαν οι γιατροί: 1) Ιω. Λαζαρόπουλος(1871-1929),με κλινική από το 1900 έως το 1928, 2) Αντων. Σπορίτης(1898-1963), με σανατόριο στη βουνοκορφή «Παπαδιά» προπολεμικά και 3) Νικ. Μητσόπουλος(1895-1956) αργότερα.

Επίσης από την «Τ» κατάγονται και οι στρατηγοί, Δημ. Ν. Παπαλιβερίου (1867-1938), Γεωρ. Κ. Κοζώνης (1909-1966), Ιωαν. Κ. Κοζώνης (1915-2008), Γεωρ. Ν. Σερέτης (1924-1987).

Κόσμημα για το χωριό και για όλη την Ναυπακτία, υπήρξε ο πρωτοπόρος μηχανικός Ιωαν. Δ. Φινινής (1902-1987). Ο άνθρωπος αυτός δούλεψε σε όλη του τη ζωή και έδωσε την ψυχή του για την ανάδειξη και τουριστική ανάπτυξη της επαρχίας και του πολυαγαπημένου χωριού του. Ήταν ένας από τους θεμελιωτές και εφαρμοστής του προγράμματος «Ξενοδοχείο του χωριού» στην Τερψιθέα και Ελατού τη δεκαετία του ’50. Με τη βοήθειά του έγιναν τα πρώτα ξενοδοχεία της περιοχής: διακοινοτικός (Τερψιθέα- Ελατού) ξενώνας «Νεραϊδάλωνο», κοινοτικό ξενοδοχείο Τερψιθέας, κοινοτικό ξενοδοχείο Ελατούς.

Σπύρος Σκαλτσάς